Günümüzde polimerik malzemelerden yapılan iletişimler, metal muadillerinin çoğunun yerini almıştır. Bununla birlikte, çelik hala boru hatlarında kullanılan yaygın bir alaşımdır. Erişilebilirliği etkileyen çelik boruların temel özelliklerinden biri çaptır. İnşaat şemaları hazırlanırken bu gösterge zorunludur. Çelik boruların çapları ilgili GOST'ler tarafından düzenlenir.
Çelik borunun çapı, bir ürünün servis kolaylığı sağlayan en önemli parametrelerden biridir.
İçerik
Üretim yöntemine göre çelik boru çeşitleri
Su temini sistemlerinin ve gaz iletim hatlarının döşenmesinde çelik borular kullanılmaktadır. Bu tür ürünler, aralarında yüksek mukavemetli, doğrusal genişlemeye dirençli birçok olumlu özelliğe sahiptir. Bu tür ürünlerin önemli bir dezavantajı, aşındırıcı etkilere karşı zayıf dirence sahip olmalarıdır. Tüm çelik borular, üretim yöntemi ve amacına göre sınıflandırılır.
Çelik borular, uygulama kapsamlarının bağlı olduğu çok çeşitli boyutlara sahiptir.
En yaygın çelik boru türlerinden biri elektrik kaynaklı ürünlerdir. Boyuna dikiş olarak da adlandırılırlar. Çelik sacdan yapılmıştır. Elektrikli kaynak ekipmanının kullanılması, küçük, eşit bir dikiş elde etmenizi sağlar. Bu tür borular, su temini hatlarının ve gaz iletim sistemlerinin döşenmesinde kullanılır. Bu türdeki boru hatlarının çaplarının düzenleyici belgeler kullanılarak belirlenmesi oldukça kolaydır (GOST 10704-91). Bu durumda kesit boyutları aralığı 10-1420 mm'dir.
Bir sonraki çelik boru türü spiral dikiştir. Bu tür ürünler, rulo halinde üretilen çelikten yapılır. Önceki tipte olduğu gibi, bu parçaların bir dikişi vardır, ancak minimum genişlikte farklılık göstermez. Bu nedenle, spiral borular (elektrik kaynaklı olanların aksine) yüksek basınçlara dayanamaz. Bu nedenle gaz iletim sistemlerinin döşenmesinde kullanılmazlar. Bu ürünler GOST 8696-74 tarafından düzenlenir.
Modern endüstri, hiç dikişi olmayan yapıların üretimine izin verir. Dikişsiz borular özel boşluklardan yapılır. Bu tür ürünlerin iki şekilde yapıldığına dikkat edilmelidir: sıcak ve soğuk.GOST'lerde, çelik boruların çapları, aramayı basitleştiren ürünlerin diğer geometrik özelliklerini içeren özel tablolarda belirtilmiştir. Kusursuz parçalar GOST 8732-78 ve GOST 8734-75 tarafından yönetilir.
Boru çapları, diğer parametrelerle birlikte özel GOST tablolarında belirtilmiştir.
Dikişi olmayan ürün çapları 10 ila 550 mm arasında değişmektedir. Bir dikişin olmaması, bu boruların mukavemet özelliklerini önemli ölçüde artırır ve bu da kritik iletişimlerde kullanılmalarına izin verir.
Not! Normatif dokümantasyon kesintisiz ürünleri kontrol eder, ancak yalnızca 250 mm'den küçük çapa sahip parçalar için geçerlidir.
Çelik boru çapları: bu göstergeler ne içindir ve nasıl belirlenir
Bir su veya gaz borusunun sahip olduğu çapın tam değerini bilerek, iletişim yoluyla taşınan bir maddenin hacmini hesaplamak mümkün hale gelir. Bu tür boruların inşaatta kullanılması, ekonomik sistemlerin hesaplanması için gerekli boyutsal özelliklerin net bir tanımını gerektirir.
Bir örnek ısıtma sistemidir. Bu tür iletişimlerdeki boruların çapı, kış döneminde sistemin yaşam alanlarının eşit şekilde ısıtılmasını sağlayacak şekilde açıkça hesaplanmalıdır.
Bir çelik borunun çapının hesaplanması, verimini belirlemenizi sağlar
Bugün, çelik boruların çapını hesaplamak için birkaç yaygın yöntem vardır. Yasal belgelerde bulunabilen boyut tablosu en basit olanıdır. Bu parametreyi çevrimiçi hesaplayıcıları kullanarak da belirleyebilirsiniz. Bu tür programlar ağdaki özel sitelerde bulunur, bu nedenle onları bulmak zor değildir.
İletişimin çapının bağımsız bir hesaplaması, matematiksel ifadeler kullanılarak gerçekleştirilir. Formül türü, iletişimin operasyonel amacına bağlıdır. Örneğin, ısıtma borusunun çapını belirlemek için aşağıdaki denklem kullanılır:
D = sqrt ((3,14 x Q) / (V x DT)), burada:
D - çap (iç);
Q, kW cinsinden hesaplanan ısı akış hızıdır;
V, boru hattından taşınan maddenin hızıdır (m / s cinsinden ölçülür);
DT, sistemin başlangıç ve bitiş noktasındaki sıcaklık farkıdır (giriş / çıkış);
sqrt - karekök.
Dış ve iç çap sembollerini gösteren çelik boru şeması
Bu formül, borunun çapını oldukça doğru bir şekilde belirlemenizi sağlar. Bu göstergenin diyagramlarda belirtilmesi, gerekli basıncı ve birim zaman başına taşınan madde miktarını doğru bir şekilde hesaplamayı mümkün kılar.
Hangi boru çapları vardır: çeşitleri
Bugün, çaplar, bu değerin tam olarak neyi karakterize ettiğine bağlı olarak birkaç türe ayrılmıştır. Bu parametreyi hesaplamalarda kullanmak için çap türlerini incelemeniz önerilir.
Nominal boru boyutu (DN). Borunun iç boşluğunun göstergesi. Bu parametre mm veya inç cinsinden hesaplanır. İkinci durumda, değer yuvarlanır. Bu parametrenin bilgisi, borular için gerekli boyuttaki aksesuarları (bağlantı parçaları) seçmenize izin verir.
Nominal çap. Bu gösterge önceki türe çok benzer, ancak bazı farklılıkları vardır. Örneğin, nominal parametrenin ana özelliği, yuvarlamayı tolere etmeyen yüksek doğruluğudur.
Çelik bir borunun çapı milimetre veya inç cinsinden ölçülür
İç çap (Du). Bu gösterge, mm cinsinden ölçülen fiziksel bir niceliktir. İç çap, bir boru tesisatı yapısının geçirgenliğini hesaplarken kullanılır. Bu değer, nominal boru çapı ile karıştırılmamalıdır.
Not! Bu parametreyi hesaplamak için özel bir formül var: Dy = Dн - 2S.
Dış çap (Dн).Bu parametreye göre çelikten yapılan tüm borular 3 ana gruba ayrılır: küçük, orta ve büyük. Her grubun kendi beden aralığı ve amacı vardır. Bu göstergeyi belirlemenin en kolay yolu, çelik borular tablosundandır. Bu tür ürünleri düzenleyen GOST'ler, tarayıcınızın arama kutusu kullanılarak internette kolayca bulunabilir.
Duvar kalınlığı gibi bir parametreye dikkat etmek gerekir. Bu değer fizikseldir ve parçanın kalite özelliklerini etkiler. Örneğin, ürünün hacmi ve kütlesi duvarların kalınlığına bağlıdır. Duvar kalınlığı mm cinsinden hesaplanır. Bunu belirlemek için genellikle aşağıdaki basit formül kullanılır:
t = Dн - Dу
Boru çapını belirlemek için özel formüller vardır
Boru çapı ölçüm sistemleri: tablo (inç ve milimetre)
Çapı inç cinsinden hesaplanan ürünler (örneğin, 5 ″), su boru hatları ve gaz iletim yapıları döşenirken kullanılır. İnternette bu değeri hem milimetre hem de inç cinsinden içeren tablolar bulabilirsiniz. Bazı şemalar, çok uygun olan her iki ölçüm sistemini birleştirir. Beş inçlik bir boru, standart 125 mm'lik bir deliğe karşılık gelir.
Boru çapının inç cinsinden ölçülmesi, genel hesaplamayı basitleştirdiği için su ve gaz iletim hatlarının montajı sırasında kullanılır. Bir inç 25,4 mm'ye eşittir. Bir boruyu ölçerken, 1 inç'in farklı bir boyuta, yani 33,5 mm'ye sahip olduğunu hatırlamak önemlidir. Bu oldukça basit bir şekilde açıklanmaktadır: Boruların boyutları dış çapa göre değil iç çapa göre hesaplanır. Bir kablolama planı ve bir diyagram hazırlarken, bu tutarsızlık dikkate alınmalıdır. Bu tür bilgiler, borunun çapının nasıl ölçüleceği ve hatalardan nasıl kaçınılacağı sorusuna cevap vermenizi sağlar.
Tablo 1. Çelik borular için milimetre cinsinden DN ve inç boyut tanımlama sistemi:
| DN, mm | Diş çapı, inç |
| 150 | 6″ |
| 40 | 1 1/2″ |
| 80 | 3″ |
| 15 | 1/2″ |
| 100 | 4″ |
| 32 | 1 1/4″ |
| 50 | 2″ |
| 125 | 5″ |
| 25 | 1″ |
Yardımcı bilgi! Kural olarak, inç cinsinden ölçüldükleri için yalnızca çelik ürünleri kurarken sorun çıkmaz. Ancak çelikten eski iletişimin plastik ile değiştirilmesi gerektiğinde kafa karışıklığı meydana gelebilir. Bu nedenle, gerçek ve metrik inç boyutlarının farklı olduğunu hatırlamakta fayda var.
Çoğu durumda, inç boruların montajı herhangi bir zorluğa neden olmaz. Tutarsızlığın niteliği, satılan ve nominal çapla işaretlenen çelik ürünlerin (su ve gaz) tanımlanmasında yatar, gerçek kesitleri ise başka boyutlara sahiptir. Bir örnek, dış çapı 140 mm ve duvar kalınlığı 5,5 mm olan bir borunun boyutlarının basit bir hesaplamasıdır.
İletişimi planlarken hatalardan kaçınmak için hem dış hem de iç boru çaplarını hesaba katmak gerekir.
Gerçek çapı belirlemek için basit bir denklem kullanılır:
D = Dн - t x 2
Gerekli değerleri girdikten sonra, bu formül aşağıdaki formu alır: D = 140 - 5.5 x 2 = 129 mm. Bu gösterge, dış duvar bölümünün 140 mm olduğu borunun gerçek çapına karşılık gelir. Bununla birlikte, bir inç borunun (veya milimetrenin) nominal deliği veya iç çapı baskın değerdir. Bu durumda, bu değer 125 mm'dir, bunun için çoğu inşaat hesaplaması yapılır.
Çelik ve plastik boruları birleştirmek için özel geçiş elemanları kullanılır - bağlantı parçaları. Bu adaptörler, farklı malzemelerden yapılmış, farklı kesit parametrelerine sahip iki boruyu bağlamanıza izin verir. Bir iletişim kurarken veya değiştirirken hata yapmamak için çelik boruların hem dış hem de iç çaplarının dikkate alınması tavsiye edilir.
Dış boru çapı (Dн): çelik ürünlerin sınıflandırılması
Yukarıda bahsedildiği gibi iç ve dış çaplar birbirinden farklıdır.Bunlardan ilki, boru hattı yapılarının bireysel unsurlarını belirlemek için kullanılır. Çelik ürünler de iç çapa göre satılmaktadır. Bir su temin sisteminin veya bir gaz hattının kurulum hesaplamalarının yapılması gerekiyorsa, bu gösterge önemlidir. Sırasıyla, dış çap, boru hattının mukavemet özelliklerini ve mekanik gerilime karşı direncini belirlemek için kullanılır.
Dış çap, borunun mukavemetini ve hasara karşı direncini belirlemenizi sağlar.
Çelik boruların dış çapı, bu malzemeden yapılan tüm ürünlerin sınıflandırıldığı bir özelliktir. Bu parametreye bağlı olarak, üç ana boru hattı türü vardır:
- küçük;
- orta;
- büyük.
Küçük gruba ait borular, 10 ila 102 mm arasında bir çap aralığına sahiptir. Orta büyüklükteki ürünler 102 ila 426 mm arasında bir kesite sahip olabilir. Büyük çelik boruların çap aralığı 426 mm'den başlar. Sırasıyla, iç çapın tabloya göre belirlenmesi tavsiye edilir.
Konut binalarında iletişim kurulumunda küçük borular kullanılır. Şehir içi su nakil hatları, orta büyüklükteki ürünler kullanılarak döşenir ve aynı zamanda petrol (ham petrol) çıkarımı yapan şirketler tarafından da aktif olarak istismar edilir. Büyük çelik ürünlerin uygulama bulduğu ana alanlar petrol ve gaz taşımacılığıdır. Ana hatlar büyük parçalardan birleştirilir. Gaz borularının çapı 1220 mm'ye kadar olabilir.
Çelik boru yelpazesi oldukça geniştir çünkü bu ürünler iletişimin gerekli olduğu tüm alanlarda kullanılmaktadır.
Standart çelik boru çapları: tablo ve açıklama
İç çapı bulurken, koşullu geçişin boyutuna karşılık gelen gösterge 0 veya 5'e yuvarlanır. Bu nedenle, bu özelliği belirlerken boyut, metrik sistemin en yakın parametresine standardize edilir.
İlgili makale:
Çelik boruların GOST'leri: kaliteli ürünler için temel standartlar
Farklı metal ürünler. Boru çeşitleri. Üretim yöntemleri. Standartlara göre çelik boruların teknik özellikleri.
Bu bilgiyi bilmek, boru çapını hesaplamak daha kolaydır. Bu parametrenin milimetre ve inç cinsinden nasıl ölçüldüğü yukarıda zaten söylendi.
Not! Servis kolaylığı nedeniyle en yaygın olanı 426 ila 1220 mm çapındaki ürünlerdir. Bu çelik borular, gaz ve petrol boru hatları, kanalizasyonlar ve tarlaları sulamak için kullanılan yapılar için ana hat olarak kullanılır.
Konut binalarında, çapı 15 veya 20 mm (bazen 32) olan çelik su boruları kullanılır. Kanalizasyon için, drenaj ihtiyacından kaynaklanan daha büyük ürünler kullanılır. Isıtma sistemleri küçük borulardan oluşur.
Tablo 2. Çapın operasyonel alana etkisi:
| Operasyonel kapsam | Çap, mm |
| Konutlarda su tesisatı | 15-32 |
| Konut binalarında gaz boru hatları | |
| Kanalizasyon sistemleri | 50-100 |
| Gaz ve petrol taşıma hatları | 426-1220 |
Normatif belgeler, yalnızca bölüm hakkında değil, aynı zamanda diğer geometrik özellikler hakkında da bilgi içeren daha ayrıntılı tablolar içerir. Boru çapını (milimetre ve inç cinsinden) belirlemenin en kolay yoludur. Özel tablolar kullanarak, hem çelik hem de diğer boru türlerinin gerekli kesit göstergesini (iç veya dış) hesaplayabileceğinizi hatırlamak önemlidir.
Çelik boruların çapını bulma: kalınlıklı GOST tablosu
Yasal belgelerde bulunan özel tabloların kullanılması, gerekli parametreyi çok hızlı bir şekilde belirlemenizi sağlar. Bu bir iç veya dış çap olabilir ve duvar kalınlığı, kütle vb. Gibi yardımcı geometrik özellikler belirtilir.
Metal boruların dış çapı ile Dу arasındaki farkın 7 mm'ye ulaşabileceği unutulmamalıdır (haddelenmiş metalin türüne bağlı olarak). Örneğin, yardımcı hatların kurulumunda kullanılan çelik elektrik kaynaklı parçalar bu göstergelerde 5-10 mm farklılık gösterebilir.
Tablo 3. Elektrik kaynaklı çelik boruların çapları ve kalınlıkları:
| İç çap (Dу), mm | Dış çap, (Dн) mm | Duvar kalınlığı, mm |
| 80 | 89 | 3 |
| 15 | 20-22 | 1,5 |
| 50 | 57 | 3 |
| 100 | 108 | 3,5 |
| 32 | 42 | 2 |
| 20 | 25-28 | 1,5-2 |
| 40 | 48 | 3 |
| 25 | 30-32 | 2 |
Ürünün aksesuarını gösteren ana gösterge şüphesiz iç çaptır. Borular ayrıca mekanik direncin hesaplanması için bir ön koşul olan dış kesit değeri ile de belirtilir.
Not! İnç işaretli ürünlerin boyutları en kolay şekilde tablo yöntemi ile belirlenir. Çelik hatları başka bir malzemeden (örneğin plastik) yapılmış boru hatlarıyla birleştirirken, sadece Du'yu değil, aynı zamanda Dn'yi de hesaba katmanın gerekli olduğunu hatırlamak önemlidir.
Tablo yönteminin popülaritesi, modern dünyada birleşik boru hattı yapılarının yaygın olmasından kaynaklanmaktadır. Bu tür sistemler çelik borular ve polimer elemanlar (bağlantı parçaları) içerir.
Gaz iletimi, kanalizasyon ve petrol boru hatlarını döşemek için geniş çaplı borular kullanılır
Çelik boru tablası: çaplar, haddelenmiş metre başına fiyat
Bu ürünlerin bir metrelik maliyeti kütlelerine göre belirlenir. Bu durumda, belirli bir ilişki izlenebilir: çelikten yapılan ürün ne kadar kalınsa, ağırlığı da o kadar büyük olur. İnternette, iç çapa göre sınıflandırılmış çeşitli parçaların fiyatları hakkında bilgi içeren birçok tablo bulabilirsiniz. Çelik borular orta fiyat segmentine aittir. Polimerik olanlardan daha pahalıdırlar, ancak güç ve basınç direnci açısından onları aşarlar.
Çelik boru üretiminde çeşitli alaşımların ve koruyucu katkı maddelerinin kullanılabileceği unutulmamalıdır. Ayrıca ürünlerin nihai maliyetini de etkiler. Örneğin, galvanizli parçalar veya paslanmaz çelik borular, sıradan çelikten yapılmış elemanlardan daha yüksek bir fiyata sahiptir.
Tablo 4. Çelikten yapılmış en popüler su ve gaz borularının maliyeti:
| DN, mm | fiyat, ovmak. (1 m için) |
| 50 | 80-170 |
| 15 | 32-70 |
| 40 | 80-108 |
| 32 | 53-95 |
| 20 | 40-50 |
Bu nedenle su borularının ve gaz taşıma ürünlerinin çapları maliyetlerini etkilemektedir. Kesiti 100 mm'nin üzerinde olan parçalar pratik olarak günlük yaşamda kullanılmamaktadır. Bu tür boruların maliyeti oldukça yüksektir, çünkü bir parçanın 1 m'si 10 kg'dan daha ağır olabilir. En ağır borunun çapı 1220 mm ve et kalınlığı 16 mm'dir. Böyle bir parçanın bir metresinin ağırlığı yaklaşık 475 kg'dır.
Çap, boru hattı yapısının döşenmesinin imkansız olduğu gerekli bir özelliktir. Bu parametreyi belirlerken, birkaç çeşidi olduğunu açıkça anlamak gerekir. İlgili düzenleyici belgelerde bulunabilen tablolarda, çelik ürünlerin iç çapı en çok belirtilmiştir. Kesiti belirlemek için özel bir formül kullanmaya karar verirseniz, çözümü içeren örneklere dikkat etmeniz önerilir.
